Co to jest ED50

ED50

Skrót ten może brzmieć bardzo tajemniczo, ale jego zrozumienie wcale nie jest takie trudne. Każdy lek posiada jakąś wartość ED50. Skrót pochodzi z języka łacińskiego i można go przetłumaczyć jako dosis efectiva 50. Dosis to dawka, a więc jest to taka dawka, przy której osiąga się połowę efektu maksymalnego. Chodzi tu oczywiście o oczekiwany efekt terapeutyczny. A więc jest to taka dawka, przy której 50% osobników wykazuje oczekiwany efekt, czyli zdrowieje. Jest to miara bezwzględna aktywności leku i oczywiście im jest niższa, tym wyższa jest bezwzględna aktywność leku. Z kolei względną aktywność leku opisuje wskaźnik leczniczy. Jeśli mówimy już o wartości ED50, warto wspomnieć jeszcze o wskaźniku terapeutycznym albo tak zwanym oknie terapeutycznym. Co to takiego?

Jest to miara bezpiecznego zakresu między dawką terapeutyczną a toksyczną. Jak ją obliczyć? To proste. Jest to stosunek (iloraz) dawki leku, która wywołuje objawy toksyczne (niepożądane) a dawką, która wywołuje efekty terapeutyczne, czyli wartością ED50. Podawany jest jako indeks terapeutyczny, czyli w skrócie IT, a wzór to: IT = LD50/ED50. Oczywiście im wyższy wskaźnik terapeutyczny (okno) tym zakres jest bezpieczniejszy, a lek skuteczniejszy. Przykładowo: barbiturany mają IT równe 2, a penicyliny aż 100, dlatego teraz bardzo rzadko, a nawet w ogóle nie stosuje się barbituranów.