Zasada jednolitej konwencji

OGÓLNE ZASADY PISANIA PRACY

Każda uczelnia, szkoła ma swoje zasady, jak powinna wyglądać praca dyplomowa. Często jeszcze swoje wymagania mają promotorzy. Należy do nich stosować się.

Postaram się przedstawić tu najbardziej uniwersalną zasadę pisania pracy dyplomowej, tzw. zasadę jednolitej konwencji.

1. Zasada jednolitej konwencji

Przy pisaniu pracy dyplomowej należy pamiętać, aby sposób ujmowania poszczególnych problemów był jednakowy w całej pracy, co oznacza przyjęcie Zasady Jednolitej Konwencji (ZJK), która jest zawarta w następujących regułach:

1.1. Zasada jednolitej konwencji numerowania

Wstęp i wnioski końcowe – bez numeru. Rozdziały numeruje się kolejno cyframi rzymskimi. Tytuły rozdziałów są pisane dużymi literami bez podkreśleń. Podrozdziały numeruje się kolejno cyframi arabskimi, a podpunkty – kolejno cyframi arabskimi, następująco: w podrozdziale 1: 1.2., 1.3. itd.; w podrozdziale 2: 2.1., 2.2., 2.3. itd. Tytuły podrozdziałów i podpunktów pisze się małymi literami i drukiem pogrubionym.

1.2. Zasada jednolitej konwencji tworzenia i prezentowania tabel, wykresów, rysunków, map

Każda tabela powinna mieć tytuł. Wszystkie tabele powinny być kolejno ponumerowane cyframi arabskimi (bez poprzedzania oznaczeniem nr), umieszczonymi z lewej strony tabeli, nad jej tytułem. Tabele powinny mieć ujednoliconą budowę. Pod każdą tabelą należy podać źródło danych, na przykład opracowanie własne na podstawie materiałów przedsiębiorstwa. Jeżeli niezbędne są wyjaśnienia do tabeli, powinny być podane przed źródłem danych. W tekście pracy należy powołać się na numery tabel, natomiast należy unikać stwierdzeń typu: dane zamieszczone w powyższej tabeli.

1.3. Zasada jednolitej konwencji cytowania przepisów

Niezbędną częścią pracy dyplomowej są przypisy, rozumiane jako komentarze i objaśnienia zwrotów lub fragmentów tekstu. Przypisy są powiązane z tekstem za pomocą odsyłaczy, numerowanych cyframi arabskimi, rozpoczynając od początku każdej strony, odrębne w każdym rozdziale pracy lub w sposób ciągły przez całą pracę. Numery odsyłacza umieszcza się we właściwym miejscu tekstu i u dołu stronicy, poniżej linii poziomej (długości 10 uderzeń maszyną – na komputerze będzie to ok. 5 cm) oddzielającej tekst. Podając źródło należy uwzględnić:

  • pierwszą literę imienia i nazwisko autora;
  • przecinek, dwukropek bądź myślnik, ale jednakowo w całej pracy;
  • tytuł pracy;
  • wydawnictwo;
  • miejscowość i rok wydania (nazwy miejscowości nie podaje się w skrócie); numery stronic z których pochodzi odsyłacz.

Jeżeli się dosłownie cytuje myśli autorów, to przytaczany tekst należy ująć w cudzysłów i przepisać bez żadnych zmian. Mogą tu byk stosowane dwa rodzaje cudzysłowów: “…” bądź „…”. Nie ujmuje się w cudzysłów przetworzonego tekstu, lecz na końcu podaje kolejny numer odsyłacza z pełnym opisem biograficznym, na przykład:
1 Por. W. Janasz, Zarządzanie kapitałem akcyjnym przedsiębiorstwa, Centrum Informacji menedżera, Warszawa 1996, s. 84.
Powołując się na prace, które już raz zostały ujęte w odsyłaczu, należy podać skrócony opis bibliograficzny, np.:
1 Por. W. Janasz, cyt. praca, s. 25.
Jeżeli w pracy występuje więcej pozycji danego autora, to również podaję się skrócony opis bibliograficzny na przykład:
1 Por. W. Janasz, Zarządzanie kapitałem…, s. 73.
W piśmiennictwie często stosuje się łacińskie odpowiedniki określeń cyt. praca i tamże, ­ op. cit., ibidem. Należy konsekwentnie stosować albo wyłącznie terminologię łacińską, albo terminologię polską.

1.4. Zasada jednolitej konwencji pisania pracy

Styl pracy powinien był jasny i zwięzły, najbardziej wskazane są zdania proste.
Należy zwracać uwagę na utrzymanie jednolitej formy stylistycznej. Cały tekst należy dzielić na zamknięte części i oddzielać je aka­pitami, czyli rozpoczynać pisanie nowej myśli z zastosowaniem wcięcia obejmującego 3-5 uderzeń maszyny (ja stosuję wcięcie akapitowe wielkości 12,5 mm, tj. jednego tabulatora). W żadnym przypadku nie należy zostawiać wolnych miejsc między zdaniami. Symbole i skróty nazw jednostek miar oraz symbole matematyczne należy stosować według ogólnie przyjętych zasad. W tekście pracy należy unikać skrótów, z wyjątkiem skrótów powszechnie używanych, jak np. (na przykład), m.in. (między innymi), tj. (to jest), tzn. (to znaczy) itp. (i tym podobne).